W niedzielę 28 czerwca br. w Popowie Borowym odbyły się uroczystości upamiętnienia żołnierzy Narodowego Zjednoczenia Wojskowego z oddziału starszego sierżanta Mieczysława Dziemieszkiewicza ps. „Rój”, którzy 65 lat temu, w dniu 23 czerwca 1950 roku, polegli na tym terenie. Byli to:
• plutonowy Władysław Grudziński ps. „Pilot”,
• starszy strzelec Kazimierz Chrzanowski ps. „Wilk”,
• starszy strzelec Czesław Wilski ps. „Brzoza”, „Zryw”,
• starszy strzelec Hieronim Żbikowski ps. „Gwiazda”.
Podobnie, jak w roku ubiegłym honorowy patronat nad uroczystością objęli: Prezes Instytutu Pamięci Narodowej – Pan dr Łukasz Kamiński oraz Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa – Pan dr hab. Andrzej Kunert. Z kolei patronat medialny objęły natomiast: Czasopismo Samorządu Gminnego „Życie Nasielska”, serwis internetowy podziemiezbrojne.blox.pl oraz REDUTA – Ciechanowskie Pismo Historyczne.
Pierwsza część uroczystości miała miejsce przy krzyżu w Popowie Borowym, na którym znajduje się tablica upamiętniająca poległych. Przed rozpoczęciem uroczystości wartę przy krzyżu wystawili członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Kampinos” oraz druhowie reprezentujący Nasielskie Środowisko Harcerskie. Prowadzący uroczystość Sekretarz Nasielska – Pan Marek Maluchnik w imieniu organizatora, Burmistrza Nasielska – Pana Bogdana Ruszkowskiego, powitał przybyłych gości, wśród których znaleźli się: członkowie rodzin poległych żołnierzy, Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Pan dr Paweł Ukielski, delegacja Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Obwód Pułtusk z Prezesem – Panem Ryszardem Bobowskim i Zastępcą Prezesa – Panem Wiesławem Świerczewskim na czele, Starosta Nowodworski – Pani Magdalena Biernacka, Wójt Gminy Sońsk – Pani Marzena Ślubowska, przedstawiciel Dowódcy 2. Mazowieckiego Pułku Saperów – mjr Jan Szafran. Szczególnym gościem przybyłym na uroczystość był bratanek st. sierż. Mieczysława Dziemieszkiewicza ps. „Rój” i por. Romana Dziemieszkiewicza ps. „Pogoda” – Pan Marek Dziemieszkiewicz z żoną Lucyną. Licznie reprezentowane były poczty sztandarowe oraz delegacje instytucji życia publicznego z terenu Gminy Nasielsk. Przybyli również mieszkańcy Gminy Nasielsk oraz gmin ościennych.
O godzinie 12.00 rozpoczęła się msza św. polowa, którą w intencji Ojczyzny oraz żołnierzy poległych w Popowie Borowym odprawił ks. Tadeusz Jabłoński – proboszcz parafii pw. bł. ks. Jerzego Popiełuszki w Nunie. W wygłoszonej homilii wskazywał na sprawiedliwość dziejową, jaka staje się faktem na naszych oczach – przywracanie czci tym, którzy po II wojnie światowej podjęli dalszą walkę o prawdziwą Polskę z wprowadzonym siłą ustrojem komunistycznym. Podczas mszy św. zagrała Nasielska Orkiestra Dęta pod batutą Pani Joanny Ostaszewskiej. Czytania mszalne podczas Liturgii Słowa czytali członkowie rodzin poległych żołnierzy: Pan Kamil Żbikowski i Pani Ewa Wilska. Wezwania modlitwy wiernych odczytali natomiast nauczyciele ze Szkoły Podstawowej w Popowie Borowym. Mszę św. zakończyło wspólne odśpiewanie pieśni „Boże, coś Polskę”.
Po odegraniu przez Nasielską Orkiestrę Dętą „Mazurka Dąbrowskiego” głos zabrał Pan dr Paweł Ukielski – Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, który dziękując za zaproszenie podkreślił, jak bardzo tematyka uroczystości wpisuje się w przedmiot zainteresowań i prac Instytutu Pamięci Narodowej. Następnie Burmistrz Nasielska – Pan Bogdan Ruszkowski w kilku zdaniach nakreślił wagę obchodów w Popowie Borowym: „(…) Ci, którzy kierowali zabijającymi mieli na względzie nie tylko fizyczną eliminację najlepszej tkanki społeczeństwa, ale przez wszystkim wymazanie z pamięci, skazanie na zapomnienie i wieczne wyklęcie żołnierzy podziemia. W pewnym stopniu się to im udało, bo po dziś dzień nie odnaleziono ciał czterech bohaterów z Popowa, nie mają oni swojego grobu, na którym rodziny mogłyby zapalić znicz i pomodlić się za ich dusze. Dlatego też to miejsce jest wyjątkowe, święte – to jedyne miejsce, w którym możemy oddać hołd, jedyne miejsce ich pamięci. Bo każde miejsce upamiętniające walkę, w które wsiąkła krew poległych, jest miejscem świętym – tym bardziej, że przelana krew była krwią bratnią. Ludzka pamięć jest wieczna i nie można jej zabić. Dlatego właśnie spotykamy się po raz drugi w czerwcu przy krzyżu w Popowie Borowym. Aby pamiętać, aby przypominać, aby przestrzegać, by nigdy już Polak nie podnosił ręki na Polaka. W ten sposób wypełniamy ważną misję, którą nakreślił nam nasz Wielki Rodak – Święty Jan Paweł II mówiąc takie słowa: „Trzeba wspomnieć wszystkich zamordowanych rękami także polskich instytucji i służb bezpieczeństwa pozostających na usługach systemu przeniesionego ze Wschodu. Trzeba ich przynajmniej przypomnieć przed Bogiem i historią”. To właśnie staramy się czynić i to będziemy dalej czynić”. Swoje wystąpienie Burmistrz Nasielska zakończył słowami: „W imieniu władz samorządowych i mieszkańców Gminy Nasielsk mogę powiedzieć, że jesteśmy dumni z naszych lokalnych bohaterów – Żołnierzy Niezłomnych, Niezwyciężonych. Chwała im i najwyższy honor!”. Odczytany został również list, jaki do uczestników uroczystości skierował Wójt Gminy Pomiechówek – Pan Dariusz Bielecki.
Po wystąpieniach przyszedł czas na Apel Pamięci, w którym przywołani zostali Niezłomni-Niezwyciężeni, którzy po II wojnie światowej nie ugięli się przed komunistyczną władzą i trwali wierni wojskowej przysiędze, że będą walczyć o prawdziwą wolność i niepodległość Polski. Wśród wzywanych znaleźli się również żołnierze z patrolu „Pilota”, polegli w Popowie Borowym oraz ich dowódca – „Rój”. Po Apelu Pamięci pod krzyżem złożone zostały wiązanki. Złożyli je:
• w imieniu Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Pan dr Paweł Ukielski, Zastępca Prezesa IPN,
• w imieniu władz Powiatu Nowodworskiego – Pani Magdalena Biernacka, Starosta Nowodworski,
• w imieniu mieszkańców Gminy Nasielsk: Burmistrz Nasielska – Pan Bogdan Ruszkowski, Przewodniczący Rady Miejskiej w Nasielsku – Pan Jerzy Lubieniecki oraz radny Rady Miejskiej w Nasielsku – Pan Rafał Dłutowski,
• Pani Marzena Ślubowska – Wójt Gminy Sońsk,
• Pan Marek Dziemieszkiewicz,
• delegacja Zespołu Obsługi Szkół i Przedszkoli w Nasielsku,
• delegacja Zarządu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Nasielsku z Dyrektorem – Panią Magdaleną Rutkowską na czele,
• delegacja Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nasielsku,
• delegacja Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Nasielsku,
• delegacja Domu Pomocy Społecznej im. Jana Pawła II w Nasielsku z Dyrektorem – Panią Agatą Nowak na czele,
• delegacja Samorządowego Przedszkola w Nasielsku z Dyrektorem – Panią Hanną Szumską na czele,
• delegacja Samorządowego Przedszkola w Starych Pieścirogach z Dyrektorem – Panią Kamillą Bromą na czele,
• delegacja Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Nasielsku,
• delegacja Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła Ii w Dębinkach,
• delegacja szkoły Podstawowej w Popowie Borowym z Dyrektorem – Panią Teresą Przybysz na czele,
• delegacja Szkoły Podstawowej im. Stefana Starzyńskiego w Nasielsku w osobach Dyrektora – Pani Agnieszki Mackiewicz i Wicedyrektora – Pani Bożeny Kozłowskiej,
• delegacja Szkoły Podstawowej im. Pierre’a de Coubertina w Budach Siennickich z Dyrektorem – Panią Ewą Strzelczak na czele,
• delegacja Zarządu Miejsko-Gminnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w Nasielsku w osobie Prezesa – Pana Tadeusza Latkowskiego,
• delegacja 3. Szczepu Drużyn Harcerskich i Gromad Zuchowych im. Bratnich Ognisk,
• delegacja szczepu „Quercus”.
Na tym zakończyła się pierwsza część uroczystości, druga część odbyła się natomiast na placu przy Szkole Podstawowej w Popowie Borowym. Rozpoczęła się ona od występu Nasielskiej Orkiestry Dętej pod batutą Pani Joanny Ostaszewskiej. Orkiestra zaprezentowała się w wiązance pieśni i piosenek żołnierskich.
Kolejnym punktem programu miała być prelekcja prof. Jana Żaryna na temat podziemia antykomunistycznego po II wojnie światowej i Żołnierzy Wyklętych. Niestety, z przyczyn zdrowotnych Pan Profesor – pomimo ogromnych chęci – nie dał rady dotrzeć na uroczystość. Niełatwego zadania zastąpienia wybitnego historyka podjął się mieszkający w Nasielsku student historii, Pan Paweł Romanowski, którego promotorem jest właśnie prof. Jan Żaryn. Pan Paweł jako temat swojej pracy magisterskiej wybrał właśnie temat Żołnierzy Wyklętych, w szczególności postać Mieczysława Dziemieszkiewicza ps. Rój”. Pomimo stresu i występowania po raz pierwszy przed znacznym audytorium Pan Paweł poradził sobie znakomicie i został nagrodzony oklaskami.
W części artystycznej wystąpiły najpierw dzieci ze Szkoły Podstawowej w Popowie Borowym z programem przygotowanym pod kierunkiem Pani Jadwigi Szymańskiej. Następnie piosenki związane z Żołnierzami Wyklętymi zaśpiewała druhna Julia Bielecka z gitarowym akompaniamentem druhny Kingi Żabik. Julia Bielecka prezentowała już swoje zdolności wokalne m.in. w trakcie występu podczas biegu „Tropem Wilczym. Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych” w dniu 1 marca br. w Nasielsku. Szczególnie wymownie zabrzmiała w jej wykonaniu piosenka „Ostatnia kula” Lecha Makowieckiego. Zarówno dzieci szkolne, jak i obie druhny po swoim występie otrzymały drobne upominki z rąk Burmistrza Nasielska. Na zakończenie w prelekcji na temat podziemia antykomunistycznego po II wojnie światowej zaprezentował się przedstawiciel Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Kampinos”. Uroczystości przy szkole towarzyszyła wystawa broni i sprzętu używanego przez „Żołnierzy Wyklętych” przygotowana również przez członków GRH „Kampinos” – ta część cieszyła się największym zainteresowaniem męskiej części zgromadzonych. W budynku szkoły można było też obejrzeć wystawę pt. „Chwała Oręża Polskiego”. Na terenie przyszkolnym jako dodatkowa atrakcja prezentował się też pochodzący z kolekcji Fundacji Ochrony Zabytków Militarnych z Chrcynna Państwa Martyny i Stanisława Kęszyckich samochód Dodge WC 63, który był wykorzystywany przez żołnierzy w trakcie i po II winie światowej. Nie zabrakło tradycyjnej wojskowej potrawy, czyli pysznej grochówki, którą przygotował Pan Marek Ostaszewski przy ofiarnej pomocy druhów z Ochotniczej Straży Pożarnej w Jaskółowie.
Organizator obchodów, Burmistrz Nasielska – Pan Bogdan Ruszkowski, składa jednocześnie serdeczne podziękowania wszystkim instytucjom i osobom, dzięki których zaangażowaniu możliwa była organizacja tegorocznej uroczystości. Szczególne podziękowania składamy Dyrekcji, Pracownikom i Uczniom Szkoły Podstawowej w Popowie Borowym.
UMiG Nasielsk